In het project Human Nature doet OTO ontwerpend onderzoek naar natuurontwikkeling in Nederland. De bestaande planvorming en ontwikkeling van natuur hangt nog sterk samen met het gedachtegoed van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) uit 1990, een netwerk van bestaande en te realiseren natuurgebieden in Nederland.
De ontwikkeling van natuur loopt vast. Momenteel hebben provincies rond de 60% van het te realiseren areaal EHS aangekocht, waarvan gemiddeld 40% is ingericht. Het ruimtelijk scheiden van natuur en ander landgebruik, zoals dat twintig jaar geleden slim leek, loopt tegen maatschappelijke weerstand aan. Beleving en toegankelijkheid van natuur zijn naar de achtergrond verdwenen en de publieke opinie beschouwt het ‘uitrollen’ van nieuwe natuur over het landschap als technocratisch. Volgens Flux is een nieuw ruimtelijk perspectief nodig op natuurontwikkeling in Nederland waarin de mens centraal staat: Human Nature.
Human Nature geeft antwoord op de noodzakelijke koerswijziging in de ontwikkeling van natuur in Nederland en pleit voor een betere verweving van mens en natuur. De periode waarin we leven wordt aangeduid als het Antropoceen, immers 83% van het aardoppervlak wordt beïnvloed door menselijke activiteiten. Deze menselijke ingrepen moeten zo worden ingezet dat natuur niet verdwijnt, maar juist wordt geproduceerd. Menselijke activiteiten met potentie voor natuurontwikkeling en biodiversiteit worden hierbij niet buitengesloten maar juist opgezocht:
- Combinatie met andere opgaven – Natuurontwikkeling zal nadrukkelijk in combinatie met andere actuele opgaven moeten worden benaderd, zoals: klimaatsverandering, de energietransitie of het toenemende recreatieve belang van het landschap.
- Nieuwe structuren – Human Nature pleit voor het inzetten van bestaande en nieuwe structuren in het landschap waar natuur zich op kan enten. Lineaire structuren zoals dijken, kanalen, verdedigingslinies of infrastructuur zijn geschikt om nieuwe netwerken te maken en gebieden met elkaar te verbinden.
- Lokale initiatieven – Door natuurontwikkeling meer bottom up te benaderen worden burgers actief betrokken en wordt een bredere doelgroep aangesproken.
- Korte en lange termijn – er zal nagedacht moeten worden over ingrepen op een korte termijn, die onderdeel zijn van een visie op de lange termijn, waarbij interventies als katalysator kunnen werken voor de ontwikkeling van nieuwe natuur.
- Menselijke beleving – Bij het ontwerp van natuurgebieden speelt een goede toegankelijkheid en een gelaagde beleving van natuur een belangrijke rol, waardoor het een belangrijke rol kan spelen in het dagelijks leven van veel type gebruikers op verschillende schaalniveaus van tuin, straat tot nationaal park. De positieve interactie tussen mens en natuur wordt hierbij opgezocht en op een passende manier ingezet.
In de provincies Utrecht, Zuid Holland en Drenthe zijn pilotprojecten gedaan, als concrete testcases voor de visie Human Nature. Doordat de context, de landschappen en de vraagstukken in de provincies verschillen, zijn ook de pilotprojecten verschillend van karakter. Er is in elk pilotproject nadrukkelijk gezocht naar bestaande landschappelijke structuren die een basis kunnen vormen voor natuurontwikkeling en naar combinaties met andere urgente opgaven.