De transformatie van het nu nog “lege” gebied Haspershoven vormt een unieke kans om een nieuw woonmilieu toe te voegen tussen de kernen van Overpelt en Neerpelt. Een binnendorpelijke verdichting die past bij het karakter van de buurt, maar wel alle kenmerken heeft van een 21e eeuwse duurzame woonwijk. De naam ‘De Haspershoven’ refereert naar de plek, maar vooral naar de hoven structuur die we introduceren en die tevens staat voor een bepaalde mate van gemeenschappelijkheid binnen de wijk.

Het kleinstedelijk gebied Overpelt-Neerpelt vormt onderdeel van het Kempens Plateau en is gelegen aan het Dommeldal direct ten zuiden van het Albertkanaal. Het gebied wordt enerzijds gekenmerkt door de economische activiteiten en anderzijds door de hoogwaardige toeristisch-recreatieve open ruimte en faciliteiten. Overpelt-Neerpelt kent een gestage bevolkingsgroei en er bestaat vraag naar nieuwe woningbouw. Gezocht wordt naar een wijze waarop invulling gegeven kan worden aan deze verstedelijkingsopgave binnen de Vlaamse context.

Dit leidt tot een strategie waarbij de waardevolle nog open gebieden worden gevrijwaard van verdere verstedelijking middels een afbakeningslijn van het kleinstedelijk gebied en specifiek gekeken wordt naar strategisch gelegen inbreidingslocaties met een duurzame stedenbouwkundige invulling. Het projectgebied Haspershoven is bij uitstek zo’n strategische verdichtingslocatie, op dit moment aangeduid als woonreservegebied.

We stellen de volgende stedenbouwkundige strategie voor om deze strategische verdichtingslocatie op een slimme en duurzame wijze te verdichten en te verknopen met het bestaande stedelijke weefsel:

De Dommel als centrale groenstructuur

Neerpelt en Overpelt worden gekenmerkt door de ligging aan de Dommel. Deze Dommelvallei verbindt beide kernen en maakt onderdeel uit van de identiteit. Door deze structuur sterker in te zetten als verbin­dend principe worden beide kernen op elkaar betrokken en met elkaar verbonden. Nieuwe waterbergingsgebieden, profielverbreding en routes versterken het ruimtelijke karakter van de Dommel en zorgen ervoor dat wateroverlast in beide kernen sterk kan worden beperkt. Ook kunnen groenstructuren rondom de spoorlijn en de cirkelstructuur van Neerpelt worden aangesloten op de groenstructuur van de Dommel zodat een logisch groen netwerk ontstaat. Haspershoven neemt hierbinnen een centrale positie in en luidt zo de heroriëntatie in van beide kernen op de Dommel.

Programmatische clusters

Momenteel is een clustering te zien van verschillend programma aan en rondom de Dommel. Verschillende verdichtings -en herstructureringspro­jecten vinden momenteel plaats zoals plannen voor de campus en het stationsgebied, De Leopoldlaan en bedrijventerrein Den Dries. Door de verschillende programma’s te clusteren en op elkaar te betrekken ontsta­an verschillende herkenbare gebieden langs de Dommel die de centrale positie van de Dommel versterken. Hierdoor wordt versnippering van programma over beide kernen tegengegaan en wordt gericht gewerkt aan de structuur van de nieuwe stad Pelt.

Nieuw netwerk verbindt programma en Dommel

Door het toevoegen van ontbrekende schakels in het bestaande netwerk ontstaat een nieuw stelsel van functionele en recreatieve fiets- en wan­delpaden binnen de kern Pelt. Dit netwerk verbindt binnen Pelt de programmatische clusters en legt nieuwe relaties met het bestaande netwerk. Nieuwe bruggen over de Dommel dragen bij aan de beleving van de Dommel. De alternatieve mogelijkheden voor autogebruik worden zo vergroot en de beleving van de groene Dommelvallei wordt versterkt.

We gaan hierbij uit van 5 ontwikkelprincipes:

  1. Verbonden luwte: het gebied wordt goed verbonden met het omliggende stedelijke weefsel maar blijft tegelijkertijd een luw en intiem binnengebied.
  2. Gezonde verdichting: slim verdichten op deze plek en het aanhaken van de ontwikkeling op de infrastructuur en OV-verbindingen draagt bij aan een slimme en gezonde verstedelijking.
  3. Autoluw: om de woonwijk zelf een prettig leefklimaat te geven, kan het parkeren in de randen van het terrein worden opgelost. Zodoende blijft de wijk autoluw en kan de buitenruimte kwalitatief beter worden ingericht op voetgangers en spelende kinderen en sociale interactie.
  4. Duurzaamheid: In het plan wordt op alle niveaus ruimte geboden voor duurzame stedelijke oplossingen en wordt gedacht vanuit diverse stromen en interactieve kringlopen zoals energie, mobiliteit, water en afvalstromen op schaal van gebouw, bouwblok, wijk en gemeente.
  5. Adaptief plan: De complexe eigendomsstructuur en hoge ambities vragen om een plan dat faseerbaar is en waarin rekening wordt gehouden met de woningmarkt, grondeigenaren, economische schommelingen, omwonenden en wijzigingen in programma over de tijd. Het ruimtelijke raamwerk biedt toekomstperspectief voor verschillende bebouwingsdichtheden op zowel blok- als wijkniveau.

 

 

  • Year
    2018
  • Location
    Overpelt, Neerpelt
  • Client
    Overpelt, Neerpelt, Vlaams Bouwmeester
  • Collaborators
    marco.broekman urbanism research architecture, Idea Consult
  • status
    finalist
  • Type
    Circular, Climate, Healthy, Mobility, New nature, Park & public space, Urban design & transformation, Water